هشدار: ذکر و باز نشر نوشتارهای من و هر نوشتاری که در روزنامه ها یا روی سایت شخصی و وبلاگهایم منتشر شده منحصراً با قید نام و نام خانوادگی ام و همراه با پیوند سایت و وبلاگهایم مجاز است.
زمان مطالعه: 4 دقیقهفهرست مطالب
عدم استرداد مدارک تحصیلی و شغلی مهندسان
خیانت در امانت نسبت به مدرک تحصیلی هنگامی قابل طرح است که مدرک تحصیلی برای استفاده مشخص و برای زمان مشخص به دیگری امانت داده شده باشد و او از مدرک تحصیلی در خارج از چارچوب توافق استفاده کرده باشد. خیانت در امانت نسبت به اسناد و مدارک تحصیلی و شغلی مهندسان در شرکت های مهندسی و پیمانکاری یکی از موضوعات قابل بحث است.
یکی از موضوعات پرتکرار در نظام بنگاه داری و نظام مهندسی و پیمانکاری ایران، تاسیس شرکت یا تغییرات در مدیریت شرکت های مهندسی و پیمانکاری با مدارک تحصیلی و شغلی دیگران برای اخذ رتبه و گرید جهت شرکت در مناقصات و انعقاد قراردادهای پیمانکاری است.
پیش از این در نوشتارهای دیگرم درباره امکان بررسی صوری بودن این گونه شرکت ها و صوری بودن آگهی تغییرات، نکاتی را یادآوری کردم که مطالعه آن را به بازدید کنندگان محترم سایت پیشنهاد می کنم.
در این نوشتار می‌خواهم از جنبه دیگری به مسئله نگاه کنم.
خیانت در امانت نسبت به مدرک تحصیلی و پروانه نظام مهندسی
مهندسانی که مدارک و اسناد خود را به اینگونه شرکتها یا کارفرمایان می دهند در حقیقت اسناد خود را به عنوان امانت در اختیار آنان قرار داده اند.
اگر شرکت ها و افراد دریافت کننده این مدارک از مدرک تحصیلی و اسناد دریافتی از مهندسان، سوء استفاده کنند یا خلاف شرط و رسم امانت از آنها بهره برداری نمایند موضوع می تواند مشمول خیانت در امانت نسبت به اسناد و دارای جنبه کیفری قلمداد شود.
شرکت های حوزه پیمانکاری و ساختمانی برای امکان شرکت در مناقصات مرتبط با پروژه های عمرانی عمومی و دولتی، ناگزیر به داشتن رتبه و گرید از سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور می باشند.
رتبه بندی صوری شرکت های پیمانکاری
در چند دهه اخیر یک رویه ناصواب و مسئله ساز در نظام بنگاه داری و نظام مهندسی و پیمانکاری و ساختمانی ایران شکل گرفته که بر اساس آن بعضی از شرکت ها و سرمایه گذاران، اخذ گرید و رتبه بندی را به صورت صوری و نمایشی انجام می دهند.
به این ترتیب که مدرک تحصیلی و مدارک مهندسی و شغلی مهندسان را در قالب قراردادهای مختلف و با اخذ وکالت نامه از آنها اجاره یا دریافت می نمایند و به مراجع ذیربط برای دریافت گرید و رتبه، تسلیم می کنند.
مراجع مذکور بدون توجه به اینکه این نوع عضویت در هیات مدیره و این نوع بنگاه داری و این نوع رتبه بندی ، نه تنها واقعیت حقوقی ندارد بلکه صوری و ناصواب است. رتبه بندی اصیل و گرید ساختمانی معتبر، فقط بر پایه درست بودن شکل ظاهری امور نباید پیش برود.
آیا سرمایه انسانی که مدارکشان در پرونده اخذ گرید و رتبه بندی، درج کرده اند واقعا در آن شرکت در حال خدمت هستند ؟!
واقعا شرکت در حال استفاده از دانش و تخصص آنها برای انجام پروژه عمرانی کشور است؟! همین دو سوال برای آنکه ، زشتی و ناصواب بودن رتبه بندی صوری و اخذ گرید نامعتبر را مورد تأمل و تفکر ، قرار دهیم کافی است.
قرارداد استفاده از مدارک تحصیلی و شغلی مهندسان
نکته حائز اهمیت، تبعات مربوط به موارد استفاده، زمان استفاده و چگونگی استفاده شرکتها از مدارک تحصیلی و شغلی مهندسان است.
خیانت در امانت نسبت به اسناد و مدارک مهندسان نیز در همین چارچوب قابل بحث است.
استفاده از مدارک تحصیلی و شغلی مهندسان برای رتبه بندی و اخذ گرید معمولا با انعقاد قرارداد و وکالت نامه رسمی انجام می شود.
در مواردی که کارفرمایان و شرکت ها مدارک تحصیلی و شغلی مهندسان را برای انجام فعالیت های خود (اخذ گرید و رتبه بندی و ….) به عنوان امانت در اختیار می گیرند اگر نسبت به آن مدارک، برخلاف آنچه که توافق کرده بودند یا در خارج از مدتی که مقرر بوده است استفاده کنند یا اگر از بازگرداندن مدارک (علیرغم توافق) سر باز بزنند موضوع می تواند مشمول ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) قرار گیرد و به عنوان خیانت در امانت تحت پیگرد قانونی و کیفری واقع شود.
جرم خیانت در امانت نسبت به اسناد و مدارک
ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی بیان داشته:
هرگاه نوشته هایی همانند سفته ، چک ، قبض و نظایر آن (مدرک تحصیلی، وکالت‌نامه، مدرک شغلی، پروانه نظام مهندسی و…..) به عنوان اجاره یا امانت یا رهن یا برای وکالت یا هر کار دیگری به کسی داده شود و بنا بر این بوده که اسناد مذکور ، بازگردانده و مسترد شود یا قرار بوده که اسناد مذکور، در مورد خاص و معینی، استفاده شود و شخصی که اسناد به او سپرده شده، آنها را به ضرر مالکین یا متصرفین آنها استفاده یا تصاحب نماید یا آنها را از بین ببرد یا مفقود کند به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.
جرم خیانت در امانت تا پیش از اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۰ جرم عمومی بود و حتی اگر شاکی، از متهم گذشت می کرد و اعلام رضایت می نمود دادستان می توانست تعقیب متهم را از جنبه عمومی جرم، ادامه دهد.
در سال ۱۴۰۰ با قانونی که در مجلس تصویب شد جرم خیانت در امانت بعنوان جرم قابل گذشت، معرفی شد.
همچنین مجازات جرم خیانت در امانت بعداً با قانونی که در سال ۱۴۰۰ در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید به نصف مدتی که اشاره کردم کاهش پیدا کرده است.
شکایت خیانت در امانت برای بازگرداندن مدارک شغلی و تحصیلی مهندسان
مهندسانی که وکالت‌نامه ها و مدارک تحصیلی و مدارک شغلی آنها بوسیله کارفرمایان و شرکت های پیمانکاری و مهندسی و….در خارج از مورد یا خارج از مدتی که مقرر بوده است مورد استفاده قرار گرفته یا اینکه مدارک آنان بر خلاف وعده اولیه یا علیرغم آنکه درخواست کرده اند به آنها بازگردانده نشده است می توانند با طی مراحل قانونی و حقوقی لازم اقدام به طرح شکایت خیانت در امانت برای بازگرداندن مدارک خود نمایند.
در این مسیر البته بهتر است پیش از شکایت اقدام به ابلاغ اظهارنامه رسمی به طرف مقابل برای بازگرداندن اسناد شود.
طرح شکایت خیانت در امانت نسبت به اسناد ، مستلزم رعایت یک سری از نکات و انجام یک سری از پیش نیازها از جمله ابلاغ اظهارنامه رسمی است.
بنابراین بهتر است پیش از اقدام به شکایت ، حتما وضعیت مستندات و ادله اثبات دعوا بررسی شود و همچنین ارزیابی حقوقی و اجرایی لازم درباره امکان طرح شکایت، بهترین زمان طرح شکایت، متن شکایت و….صورت پذیرد.
ابطال اقدامات و تصمیمات مجرمانه
همچنین برای باطل کردن اقدامات و تصمیماتی که با ارتکاب به جرم انجام شده می توان اقدام نمود زیرا اقدام و تصمیمی که بر پایه خیانت در امانت انجام شده است اعتبار قانونی ندارد.
همچنین مطالعه نوشتار زیر پیشنهاد می‌شود :
راه‌های تماس
اگر به مشاوره حقوقی یا وکیل در زمینه‌های مرتبط با نوشتارهای من نیاز داشتید یا به برگزاری کارگاه و دوره‌های آموزشی برای خود و مدیران و کارکنان شرکتتان در موارد یاد شده، علاقه‌مند، بودید می‌توانید درخواست خود را با شماره‌های ۸۸۳۲۱۰۸۸ و ۸۸۳۲۳۲۷۹ (گروه حقوقی برهان) در میان بگذارید.
درخواست مشاوره حضوری، تلفنی، آنلاین
