عضویت شخص حقوقی در هیات مدیره شرکت سهامی

هشدار: ذکر و باز نشر نوشتارهای من و هر نوشتاری که در روزنامه ها یا روی سایت شخصی و وبلاگهایم منتشر شده منحصراً با قید نام و نام خانوادگی ام و همراه با پیوند سایت و وبلاگهایم مجاز است.

انتخاب شخص حقوقی به عنوان عضو هیات مدیره

ذکر و بازنشر نوشتارهای من و هر نوشتاری که در روزنامه ها یا روی سایت شخصی و وبلاگهایم منتشر شده منحصراً با قید نام و نام خانوادگی ام و همراه با پیوند سایت و وبلاگهایم مجاز است.

اشخاص حقوقی (همانند شرکت ها، موسسات و…) را می توان به مدیریت شرکت، انتخاب نمود. انتخاب اشخاص حقوقی به عنوان عضو هیات مدیره علاوه بر اینکه قانونی و مرسوم است مزایایی را نیز در پی دارد. این نوشتارم را اختصاص می دهم به بیان و شرح همین موضوع.

ماده 110 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت ایران، صراحتا امکان عضویت شخص حقوقی در هیات مدیره شرکت های سهامی را تجویز کرده است. البته چنین امکانی مختص شرکت های سهامی نیست و در همه انواع شرکت های موضوع قانون تجارت، اشخاص حقوقی می توانند در شرکت، شریک و عضو هیات مدیره نیز بشوند.

شرایط عضویت شخص حقوقی در هیات مدیره شرکت

در شرکت های سهامی، همان شرایطی که برای عضویت اشخاص حقیقی (انسان ها) در هیات مدیره شرکت، لازم است. شرایط عضویت در هیات مدیره شرکت سهامی، بدین ترتیب است:

1-  سهامدار بودن:

شرکت، موسسه یا شخص حقوقی که می خواهد عضو هیات مدیره شرکت سهامی شود باید لزوماً سهامدار آن شرکت باشد.

2- اهلیت قانونی:

در مورد شخص حقوقی که می خواهد عضو هیات مدیره یک شرکت سهامی شود اهلیت قانونی به این معنی است که برابر مقررات قانونی و شرایط مندرج در اساسنامه اش، از عضویت در هیات مدیره شرکت های سهامی منع نشده باشد.

3- عدم محرومیت از مدیریت شرکت:

ماده 111 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت، به موارد مهمی که از موجبات محرومیت و ممنوعیت از مدیریت شرکت می شود اشاره نموده است. بخشی از موارد یادشده در مورد اشخاص حقوقی هم قابل تسری است. به عنوان مثال یک شرکت ورشکسته را نمی تواند به عنوان عضو هیات مدیره شرکت دیگر، برگزید.

همچنین شرکت یا موسسه ای که به موجب حکم قطعی دادگاه یا ناشی از آن، از مدیریت شرکت، ممنوع یا محروم شده است را نمی توان به عنوان مدیر شرکت، انتخاب کرد.

4- عدم رقابت با شرکت:

ماده 133 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت بیان داشته است که مدیران شرکت نمی توانند معاملاتی نظیر معاملات شرکت که متضمن رقابت با عملیات شرکت باشد انجام دهند و تخلف از این شرط را از موجبات مسئولیت برای مدیر متخلف به شمار آورده است.

یکی از مصادیق رقابت با شرکت آن است که شخص حقوقی عضو هیات مدیره شرکت، همزمان در شرکتی با موضوع فعالیت مشابه که در رقابت با شرکت است عضویت هیات مدیره را بپذیرد.

مزیت های عضویت شخص حقوقی در هیات مدیره شرکت سهامی

به الزامات عضویت شخص حقوقی در هیات مدیره شرکت، اشاره کردم. خوب است به مزیت های عضویت شخص حقوقی در هیات مدیره شرکت نیز اشاره کنم. بخشی از این مزیت ها به شرح زیر است:

1- در شرکت های هولدینگ، یکی از روش های اعمال مدیریت واحد از سوی شرکت مادر بر شرکت های تابعه هلدینگ، عضویت شرکت مادر در هیات مدیره شرکت های تابعه و در اختیار گرفتن سهام و رای کنترلی است. این روش، همچون یک نظام حقوقی مدیریت بر شرکت های هلدینگ، عمل می کند.

2- سهولت در تغییر عضو هیات مدیره، یکی دیگر از مزیت های عضویت شخص حقوقی در هیات مدیره شرکت است زیرا شخص حقوقی عضو هیات مدیره شرکت می تواند هر زمان که خواست بدون نیاز به برگزاری مجمع عمومی عادی، با یک نامه، اقدام به تغییر نماینده خود در هیات مدیره شرکت و معرفی فرد دیگری نماید.

همچنین در صورت فوت، استعفا و یا سلب شرایط از نماینده شخص حقوقی در هیات مدیره، شخص حقوقی می تواند اقدام به جایگزینی مدیر جدید، بدون نیاز به برگزاری مجمع عمومی عادی نماید.

در صورتی که به انتخاب وکیل یا مشاوره در زمینه های مرتبط با نوشتارهای من نیاز داشتید یا به برگزاری کارگاه و دوره های آموزشی برای خود و مدیران و کارکنان شرکتتان در موارد یاد شده، علاقه مند، بودید درخواست خود را به s.raeisikia@gmail.com ارسال یا با شماره های 88321088 و 88323279 (گروه حقوقی برهان) تماس، حاصل فرمائید.

صادق رئیسی کیا

ششم آبان ماه 1396